როგორ უმკლავდება ციტოლესი შფოთვისა და დეპრესიის სიმპტომებს?

ციტოლესი ანტიდეპრესანტების ფარმაკოლოგიურ ჯგუფში შემავალი პრეპარატია, რომელიც ტაბლეტებისა და წვეთების ფორმით იწარმოება. მისი აქტიური ნივთიერება ესციტალოპრამია, რომელიც დეპრესიისა და შფოთვითი აშლილობის სიმპტომების შემსუბუქებას უზრუნველყოფს. ციტოლესს პსპ-ს აფთიაქებში მხოლოდ ექიმის რეცეპტის წარდგენის საფუძველზე მიიღებთ.

როდის მკურნალობენ ციტოლესით?

ვიდრე ციტოლესის მოქმედების მექანიზმს გაეცნობით, აუცილებელია იცოდეთ, თუ როდის მიმართავენ აღნიშნული პრეპარატით მკურნალობას.

ციტოლესს ექიმები ხშირად უნიშნავენ პაციენტებს, რომლებსაც დიდი დეპრესიული აშლილობა აქვთ. ის ასევე გამოიყენება პანიკური აშლილობის მქონე ადამიანების სამკურნალოდ. ეს მდგომარეობა განმეორებითი შეტევებით ხასიათდება, რასაც ხშირად თან ახლავს ტაქიკარდია, სუნთქვის აჩქარება, თავბრუსხვევა და ოფლიანობა.

პრეპარატი ეფექტიანია პანიკური აშლილობის პარალელურად გამოვლენილი აგორაფობიის დროს. ის სახლის დატოვებისა და ე.წ. კომფორტის ზონიდან გასვლის შიშებს აერთიანებს.

ექიმები მედიკამენტს ურჩევენ სოციალური შფოთვითი აშლილობის, იმავე სოციალური ფობიის მქონე პირებს. ეს არის დამცირების, შერცხვენის ან უარყოფის ირაციონალური შიში, რაც პაციენტს ხალხმრავალი ადგილებისა და ადამიანთა ჯგუფებთან ურთიერთობის მიმართ ნეგატიურ დამოკიდებულებას უყალიბებს.

ციტოლესს მიმართავენ გენერალიზებული შფოთვითი აშლილობის დროსაც. ეს არის მდგომარეობა, როდესაც ადამიანი ცხოვრებისეული გარემოებების შეცვლაზე ირაციონალურად ნერვიულობს. გენერალიზებული შფოთვითი აშლილობა ფსიქოლოგიურთან ერთად, ფიზიოლოგიურ სიმპტომატიკაშიც ვლინდება. მაგალითად, ასეთი მდგომარეობა ზოგჯერ თავის ტკივილს, აღგზნებადობასა და კუჭთან დაკავშირებულ პრობლემებსაც კი იწვევს.

როგორ მოქმედებს პრეპარატში შემავალი ესციტალოპრამი?

ესციტალოპრამი, ციტოლესის აქტიური ნივთიერება, სეროტონინის უკუმიტაცების შერჩევითი ინჰიბიტორია. სეროტონინი ნეიროტრანსმიტერია, რომელიც განწყობის რეგულირებაზე, ემოციების დასტაბილურებასა და საერთო ფსიქიკურ მდგომარეობაზე დადებითად მოქმედებს.

ისეთ მდგომარეობაში, როგორიცაა დეპრესია, სეროტონინის დონე ხშირად არაბალანსირებული ან არასაკმარისია. ესციტალოპრამი კი თავის ტვინის ნერვულ უჯრედებში (ნეირონებში) სეროტონინის ხელახალი შეწოვის (რეაბსორბციის) ბლოკირებით ხასიათდება. ეს ნეირონებს შორის არსებულ სივრცეში უფრო მეტ სეროტონინს ხდის ხელმისაწვდომს.

სეროტონინის ხელმისაწვდომობის გაზრდით, ესციტალოპრამი ნეირონებს შორის კომუნიკაციას აუმჯობესებს. ეს პროცესი განწყობის ნორმალიზებას და დროთა განმავლობაში დეპრესიისა და შფოთვის სიმპტომების შემცირებას უწყობს ხელს.

ესციტალოპრამი კონკრეტულად სეროტონინს მიემართება სხვა ნეიროტრანსმიტერებზე მნიშვნელოვანი ზემოქმედების გარეშე, რაც ძველი თაობის ანტიდეპრესანტებთან შედარებით გვერდითი ეფექტების ალბათობას ამცირებს.

ესციტალოპრამი ხელს უწყობს დეპრესიული სიმპტომების შემსუბუქებას, როგორიცაა სევდა, ენერგიის დაქვეითება და უსარგებლობის გრძნობა. ის ასევე ეფექტიანია გადამეტებული შფოთვისა და შიშის სიმპტომების შესამცირებლად.

სეროტონინის დონის სტაბილიზებით, ესციტალოპრამი ძილის რეჟიმის მოწესრიგებასა და კოგნიტიური ფუნქციის გაუმჯობესებაშიც დაგეხმარებათ.

მიუხედავად იმისა, რომ ესციტალოპრამი სეროტონინის დონეზე წამლით მკურნალობის დაწყებიდან მალევე მოქმედებს, განწყობის შესამჩნევი გაუმჯობესება და შფოთვის მნიშვნელოვანი შემცირება, როგორც წესი, 2-4 კვირას ან მეტ დროს მოითხოვს, რადგან ტვინი სეროტონინის მომატებულ დონესთან ადაპტირდება.

ციტოლესის მეტაბოლიზმი და გამოყოფა

ციტოლესში შემავალი ესციტალოპრამი მაღალი ბიოშეღწევადობით ხასიათდება. მისი დაახლოებით 56% პლაზმის ცილებს უკავშირდება, რაც სტაბილურ სისტემურ განაწილებას უზრუნველყოფს.

ესციტალოპრამი ღვიძლში ციტოქრომ P450 (CYP) ფერმენტების მეშვეობით მეტაბოლიზდება, ძირითადად, დესმეთილციტალოპრამად და დიდესმეთილციტალოპრამად. ორივე მათგანი ფარმაკოლოგიურად ნაკლებად აქტიურია, ვიდრე ძირითადი ნაერთი. ეს მეტაბოლიტები ექსკრეციამდე კონიუგაციას განიცდის, შემდგომ კი რღვევას.

ესციტალოპრამის და მისი მეტაბოლიტების დაახლოებით 80% თირკმელების გავლით, შარდით გამოიყოფა. მცირე ნაწილი, დაახლოებით 10% განავლით.

ესციტალოპრამის ნახევარგამოყოფის პერიოდი 27-დან 32 საათამდე პერიოდს შეადგენს, რაც წამლის დღეში ერთხელ დოზირების საშუალებას იძლევა.